Zajęcia dodatkowe
Kreatywny Przedszkolak
„Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć nauczyłem się w przedszkolu- o tym jak żyć, co robić, jak postępować, współżyć z innymi, patrzeć, odczuwać, myśleć, marzyć i wyobrażać sobie lepszy świat”.
Robert Fulghum
Program „Kreatywny Przedszkolak” ma rozwijać i pobudzać dzieci do działania, odkrywania siebie, swoich mocnych i słabych stron. Rozwój człowieka w literaturze jest szeroko rozumiany, według W. Okonia rozwój to proces, w którym odbywają się konkretne zmiany jakościowe jak i ilościowe z danego przedmiotu. Jest to proces, w którym następuje bardzo dużo przemian związanych ze ścieraniem się przeciwstawnych sił. Gdzie zmiany ilościowe stopniowo przeobrażają się w zmiany jakościowe[1].
Okres przedszkolny przypada pomiędzy drugim, a szóstym rokiem życia. W
tym okresie bardzo dużą rolę odkrywa środowisko rodzinne jak i
rówieśnicy. Erikson piszę
o ośmiu kryzysach rozwojowych, jakie doświadcza człowiek w swoim życiu.
Wiek przedszkolny został podzielony na dwa etapy. Pierwszy przypada w
wieku dwóch- trzech lat
i ukazuję dylemat autonomii, a wstydem i zwątpieniem. Nowo nabyte
umiejętności dają możliwość wyboru, dziecko podejmuję próbę treningu
czystości, uczy się kontroli. Jednak, jeśli zostanie potraktowane w
nieodpowiedni sposób, może to wywoływać w nim poczucie wstydu. Drugi
etap to wiek cztery- pięć lat, zauważyć tu można konflikt inicjatywa,
a poczucie winy. Organizacja działań ma jakiś cel, dziecko osiąga
większy stadium asertywności oraz agresji. Występuję tutaj spór z
rodzicem o tej samej płci[2].
Głównym zadaniem w wieku przedszkolnym, z którym musi zmierzyć się dziecko
w tym czasie jest przygotowanie się do pójścia do szkoły. Konieczne jest
by okres średniego dzieciństwa wdrożył malucha do pozostawienia go bez
rodziców na dłuższy czas, a co za tym idzie rozluźnienia więzi z nimi.
By dziecko nie spotkały większe trudności w szkole, musi być fizycznie,
społecznie i emocjonalnie gotowe na stawiane przed nim wymagania,
spędzanie czasu z obcymi ludźmi, w nieznanym otoczeniu. Etap
przedszkolny ma go do tego przygotować, każde działania do osiągnięcia
tej dojrzałości powinny być w niezauważalny sposób dla dziecka
kontrolowane przez opiekunów. Kilkulatek musi wyrobić w sobie nawyk,
oceniania położenia, w jakim się znalazł. Powinien zastanowić się czy
sam potrafi sobie pomóc w danej sytuacji, gdy jednak nie jest w stanie
podołać pewnym zadaniom, wie gdzie tej pomocy ma szukać[3].
Dziecko w okresie wczesnego dzieciństwa, które prawidłowo się rozwija
jest niezmiernie ciekawe świata. „Wszystko je interesuje, wabi, kusi,
świat uwodzi je swoimi barwami, zapachami, kształtami. Dom rodzinny,
własne zabawki, dotychczasowe czynności wydają się już nudne, natomiast
domy innych ludzi, zabawki innych dzieci, ich zachowania
i czynności, których dziecko wcześniej nie widziało wszystko niezmiernie je ciekawi”[4].
To wszystko sprawia, iż maluch chętnie na placu zabaw inicjuje zabawę z
rówieśnikami. Chętnie przychodzi do przedszkola, gdzie czeka go świat
pełen niespodzianek, ciekawych zajęć. To miejsce w którym on poznaje to,
co do tej pory nie było przez niego znane. Zaznaczyć warto, iż
zdarzenia te czasami, prowadzą do konfliktów. Działania, które w domu
były akceptowane, w parku, na placu zabaw, w przedszkolu już takimi nie
są. Dziecko musi szukać innych form zabawy, za które nie będzie pouczane
ani karane. Kilkulatek po przejściu tego okresu musi zwiększyć kontrole
nad własnymi procesami psychicznymi i działaniami. Powinno ograniczyć
impulsy wewnętrzne, a zacząć działać reaktywnie, opierając się na swoich
możliwościach fizycznych i społecznych[5].
Na początku wieku przedszkolnego dziecko sporadycznie liczy się z
innymi ludźmi, nieświadomie wyrządza krzywdę rówieśnikom, czasami
również sprawia przykrość osobom dorosłym. W tym czasie przedszkolak
podejmuję działania, które są nastawione na zaspokajanie jedynie jego
pragnień, a nie otoczenia. Takie sytuacje mogą doprowadzić do
okoliczności, w której maluch nie będzie miał się, z kim bawić. Dlatego
ważne jest by
w okresie średniego dzieciństwa podopieczny nauczył się kontrolować
swoje działania, zaspokajał swoje pragnienia w taki sposób by nie
popadać w konflikty z równolatkami, gdy ta umiejętność zostanie przez
niego przepracowana zaczyna on zawierać pierwsze przyjaźnie, rozwijają
się uczucia rówieśnicze, a także kształtują się zachowania prospołeczne.
Aby jednak było to możliwe muszą nastąpić zmiany w motywach dziecka[6].
Wiek od trzeciego do piątego roku życia to okres pytań, dziecko uczy
się uwzględniać punkt widzenia odbiorcy. Nabywa zdolność regulowania
własnych emocji, uczy się norm dobrego zachowania. Równocześnie
w tym wieku występują zachowania agresywne takie jak: skłonności do
bicia się, popychania, kopania, obrażania oraz agresja słowna. Ważne
jest wtedy by dobrać odpowiednie środki wychowawcze, które by te
zachowania ograniczyły lub całkowicie wyeliminowały.
Dzięki poznaniu siebie i swojego otoczenia dziecko zdobywa wiedzę i praktyczne umiejętności[7]. Program „Kreatywny Przedszkolak” pomaga w przedszkolakowi osiągnąć jak najlepsze rezultaty.
Założenia programu:
Program jest zgodny z nową Podstawą Programową Wychowania
Przedszkolnego. Skierowany jest on do dzieci w wieku przedszkolnym.
Realizowany będzie on w ramach zajęć, które mają na celu rozwinąć
kreatywność, pobudzić do działania przedszkolaka, a także odkryć jego
talenty. Warsztaty te będą odbywać się od miesiąca października roku
szkolnego 2015/2016. Udział w każdych zajęciach jest obowiązkowy, tylko
lektorat z języka obcego ma możliwość wyboru (hiszpański, niemiecki),
dlatego wcześniej trzeba zadeklarować, na jaki się decyduje. Program
zakłada rozwijanie aktywności poznawczej, fizycznej, emocjonalnej,
społeczno- moralnej a także rozwój osobowości dziecka. Ma temu służyć
organizowanie warunków sprzyjających do prowadzenia zajęć,
samodoskonalenie się kadry, a także zakup nowoczesnych pomocy
dydaktyczny. Forma zajęć powinna być staranie przemyślana, by lekcje
były ciekawsze, pobudzały do myślenia, poszukiwań, a przede wszystkim do
działania. Jego realizacja umożliwia każdemu dziecku poszerzenie i
pogłębienie wiadomości zgodnie
z indywidualnymi możliwościami, przy wykorzystaniu różnorodnych środków, form i metod pracy.
Cele ogólne:
– budzenie i rozwijanie kreatywności
– wspomaganie rozwoju poznawczego, fizycznego, emocjonalnego, społeczno- moralnego oraz osobowości
– odkrywanie talentów
– rozwijanie empatii, zaufania do siebie, zaufania do grupy rówieśniczej
Cele szczegółowe- dziecko:
Etyka:
– poznaje świat wartości,
– zna prawidłowe postawy w społeczeństwie,
– wie, jakie wartości są pożądane w najbliższym otoczeniu,
– wskazuję, co jest dobre, a co złe,
– rozumie potrzeby innych,
Zajęcia kulinarne:
– utrwala podstawowe nawyki higieniczne i żywieniowe
– zapoznaje się z zasadami bezpiecznego korzystania ze sprzętu AGD
– usprawnia techniki samodzielnego jedzenia
– zapoznaje się z zasadami zachowania się przy stole
– doskonali sprawności manualne, podczas wykonywania niektórych etapów
w przygotowywaniu posiłków;
– rozwija myślenie przyczynowo-skutkowego
– rozwija i doskonali zmysł smaku i zapachu podczas przygotowywania i smakowania przyrządzonych potraw
– kształtuje umiejętność rozpoznawania i w miarę możliwości nazywania warzyw, owoców
i inne artykułów spożywczych na podstawie wyglądu, zapachu i smaku, dotyku
Sportowa akademia przedszkolaka:
– chętni uczestniczy w zajęciach z jogi, zumbakids, ćwiczeniach gimnastycznych, grach
i zabawach ruchowych,
– wie, że musi dbać o prawidłową postawę ciała,
– jest sprawne ruchowo,
– starannie i prawidłowo wykonuje ćwiczenia,
– poznaje możliwości swojego ciała,
– słucha poleceń nauczyciela i właściwie reaguje,
– propaguję zdrowy tryb życia,
– zna różne formy aktywnego wypoczynku,
– współdziała w grupie lub zespole podczas różnorodnej aktywności ruchowej,
– potrafi zatrzymać się na przerwę w muzyce i wznowić ruch,
– doskonali ruchy zamierzone przez naśladowanie,
– maszeruje, biega, podskakuje w rytm słyszanej muzyki,
Sztuki plastyczne:
– rozumie potrzebę rozwijania uzdolnień i zamiłowań plastycznych,
– podejmuję próbę poprawy sprawności motorycznej rąk,
– potrafi myśleć przestrzennie,
– potrafi wykorzystać swoją wyobraźnie do stworzenia pracy,
– wykształcanie umiejętności koncentracji uwagi,
– starannie i precyzyjnie wykonuję zadania,
– wie, że pracę należy planować,
– posiada wrażliwość estetyczną,
Eksperymenty świata:
– chętnie uczestniczy w zajęciach badawczych,
– cierpliwie czeka na swój udział w badaniach,
– zna nowinki techniczne i przyrodnicze,
– potrafi rozwiązywać problemy, dostrzega związki między przyczyną, a skutkiem,
– formułuje spostrzeżenia i wnioski,
– posługuje się prostymi narzędziami,
– poprawnie nazywa badane przedmioty i zjawiska,
– dba o stan środowiska społeczno – przyrodniczego,
Języki obce:
– propaguję pozytywny stosunek do nauki języka,
– podejmuję próby doskonalenia umiejętności językowych na poziomie adekwatnym do możliwości dzieci w wieku przedszkolnym,
– zna poczucie własnej wartości oraz wiarę we własne możliwości językowe,
– przyjmuję postawę ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych kultur,
Dziecięca matematyka:
– kształtowanie rozwoju umysłowego dziecka wraz z edukacją matematyczną w obszarach:
- orientacja przestrzenna,
- rytmy i rytmiczna organizacja czasu pracy,
- liczenie,
- rachowanie,
- przyczyna i skutek oraz przewidywanie następstw,
- klasyfikacja,
- operacyjne rozumowanie w zakresie koniecznym do kształtowania pojęcia liczby naturalnej,
- układanie i rozwiązywanie zadań z treścią,
- mierzenie długości,
- mierzenie płynów,
- waga i ważenie,
- mierzenie czasu – kalendarz i zegar,
- intuicje i zarysy pojęć geometrycznych, starsze przedszkolaki oraz mała, domowa ekonomia,
- konstruowanie gier przez dzieci i dla dzieci.
Zadania nauczyciela:
– organizuje miejsce pracy,
– inspiruje dzieci, motywuje poprzez wyzwalanie w nich ciekawości, rozwijanie wyobraźni, tworzy klimat, w którym podopieczni mogą się rozwijać,
– zachęca dziecko do tworzenia, odkrywania, wypowiadania się,
– zaspakaja potrzebę bezpieczeństwa, akceptacji, swobody,
– tworzy sytuacje edukacyjne sprzyjające samodzielnemu myśleniu i rozwiązywaniu zadań.
Proponowane formy i metody działań:
Ze względu na charakter zajęć oraz ich różnorodność proponujemy by
odbywały się one, co najmniej dwa razy w miesiącu, natomiast zajęcia z
języka obcego i jogi przeprowadzane będą raz w tygodniu dla każdej grupy
wiekowej, każde spotkanie będzie trwać od 15-30 minut
(z uwzględnieniem możliwości percepcyjnych i stopnia zainteresowania
dzieci). Nauczyciele prowadzący zajęcia będą wykorzystywać metody
aktywizujące, podające, praktyczne, waloryzujące. Niektóre z zajęć będą
niekiedy odbywać się na placu zabaw. Harmonogram wdrażania programu jest
przykładowy i może podlegać modyfikacjom. Treści będą skorelowane z
planem wychowawczo- dydaktycznym i wprowadzane, będą zgodnie
harmonogramem, bądź z indywidualnymi potrzebami nauczyciela.
Ewaluacja prowadzonych działań:
1) Rozmowa kierowana z dziećmi
2) Wytwory przedszkolaków
3) Dokumentacja przedszkolna (zdjęcia, filmy)
Bibliografia:
1) E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska, Dziecięca matematyka – dwadzieścia lat później, Kraków, 2015.
2) W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa, 2007.
3) D. Boyd, H. Bee, Psychologia rozwoju człowieka, przekład J. Gilewicz, A. Wojciechowski, Poznań, 2007.
4) pod. red. A. I.Brzezińska, Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańsk, 2005
Opracowała: Kinga Filipiak